- พนักงานขอขึ้นเงินเดือน แต่ เจ้าของย้ำนักหนาว่าทุกคนได้สวัสดิการที่ดีเยี่ยมอยู่แล้ว
- ตำหนิลูกน้องว่ามาสายจนลูกค้าต้องรอ แต่ลูกน้องตอบกลับว่า ระหว่างทางที่มาสาย เกิดไอเดียเจ๋งๆ ที่จะช่วยสร้างยอดขายให้กับทีม
- ก่อนถึงวันอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล มีสมาชิกปล่อยเรื่องอื้อฉาวขึ้นมากลบเกลื่อน จนได้พิ้นที่สื่อทั้งหมดไป
ถ้าคุณถาม A แต่ได้รับคำตอบ B ก่อนจะถูกโยงไปเรื่อง C แบบงงๆ…ระวังให้ดี อีกฝ่ายอาจใช้กลลวง “Red Herring” เข้าให้แล้ว!!
Red Herring: จู่ๆ ก็เปลี่ยนเรื่องอย่างแนบเนียน
Red Herring (ปลาเฮอร์ริ่งสีแดง) เดิมเป็นส่วนหนึ่งในวัฒนธรรมการบริโภคปลาของชาวยุโรป มีกลิ่นเหม็นแรง ดึงดูดความสนใจจากผู้คนได้ง่ายดาย ต่อมาจึงถูกใช้เป็น “สำนวน” ที่สื่อถึง
- การ “หนีความผิด” โดยการเปลี่ยนเรื่องคุยอย่างแนบเนียน
- เทคนิคที่อีกฝ่ายใช้ “แก้ตัว” จนเผลอคล้อยตาม
- การ “บ่ายเบี่ยงประเด็น” (Diversionary tactic) ทำให้ตัวเองดูดี แต่ไม่ได้แก้ปัญหาใดๆ เลย
Image Cr. bit.ly/3paiSiW
คาแรคเตอร์ที่พบเห็นได้คือ เป็นการหยิบยก ข้อมูลที่ไม่เกี่ยวข้อง-ไม่สลักสำคัญใดๆ (Irrelevant information) ขึ้นมาเป็นไฮไลท์ เพื่อหันเหความสนใจ -ล่อลวงให้สับสน ก่อนจะเชื่อมโยงมั่วๆ ไปสู่เรื่องอื่นจนคุณเผลอคล้อยตาม (เอาตัวรอดได้สำเร็จ)
ตัวอย่าง Red Herring รอบตัวเรา
เมื่อมีการถกเถียงขอขึ้นเงินเดือนพนักงานบริษัท ฝ่ายผู้คัดค้านอาจโยน Red Herring โดยพูดทำนองว่า “แม้เราจะไม่สามารถขึ้นเงินเดือนได้ แต่พนักงานทุกคนยังคงได้รับสวัสดิการที่ดีเยี่ยมอยู่ ขอให้ทุกท่านสบายใจหายห่วงได้ เราดูแลคุณอย่างดีที่สุด”
เมื่อผู้บริหารถูกสื่อมวลชนกดดันถามถึง การปล่อยมลพิษที่เกินมาตรฐานจากโรงงานบริษัท ผู้บริหารกลับตอบว่า “บริษัทกำลังเร่งพัฒนาสินค้าใหม่ที่ดีกว่าเดิม เพื่อให้แน่ใจว่าลูกค้าทุกท่านจะได้รับสิ่งที่ดีที่สุด คุ้มค่าทุกเม็ดเงินที่จ่าย ระหว่างทางนี้อาจมีข้อผิดพลาดบ้าง แต่ลูกค้าจะได้สิ่งที่ดีที่สุด”
…จะเห็นว่าเป็นการ “ตอบไม่ตรงคำถาม” พยายามหลีกเลี่ยงประเด็นความไร้มาตรฐานของบริษัท เอาแต่พูดให้ลูกค้ารู้สึกสบายใจ
“ช่วงหลังมานี้ มีคำวิจารณ์เรื่องสินค้าบริษัทที่คุณภาพแย่ลง ทีมของเราจึงตัดสินใจจัดแคมเปญ Sales ขนาดใหญ่ ลูกค้าจะได้ปริมาณเท่าเดิม…ในราคาที่ถูกลง!!”
…ฟังเผินๆ เหมือนเป็นทางออกและกระตุ้นยอดขายได้ก็จริง แต่ไม่ได้แก้ที่ต้นตอของปัญหา นั่นคือ คุณภาพสินค้าที่แย่ลง
Red Herring ยังพบเจอได้บ่อยมากในทาง “การเมือง” เช่น ก่อนถึงวันอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล นักการเมืองฝั่งรัฐได้ยกประเด็นอื่นขึ้นมาพูด กลายเป็น Viral ขนานใหญ่ จนฝ่ายตรงข้าม / สื่อมวลชน / ประชาชนที่จับตาดูอยู่ที่บ้าน หลงลืมประเด็นหลักสำคัญที่กำลังถกเถียงอยู่
Red Herring ยังลงลึกระดับบุคคลในการทำงานชีวิตประจำวัน เช่น คุณตำหนิเพื่อนร่วมงานว่าเข้าประชุมสายจนทำให้ลูกค้าต้องรอ แต่เพื่อนร่วมงานตอบกลับว่า “รถติดมากระหว่างทาง แต่ก็ทำให้นึกไอเดียใหม่ออก พอว่างไหม อยากจะขอคุยด้วยหน่อย?”
…กรณีนี้ Red Herring (แม้จะไม่ตั้งใจก็ตาม) ถูกนำมากลบเกลื่อนความผิดของตัวเอง และเบี่ยงประเด็นไปสู่ความหวังแง่บวกใหม่ๆ (ไอเดียใหม่) ราวกับความผิดได้ถูกชำระล้างไปแล้ว
วิธีป้องกัน Red Herring
อันดับแรกต้อง “อ่านให้ออก” ว่าประเด็นหลักที่สุดที่ถกเถียงกันอยู่คืออะไรกันแน่?
- คุณภาพสินค้าที่ย่ำแย่ลง?
- โรงงานที่ไม่ได้มาตรฐานมลพิษ?
- มาสาย จนทำให้ทุกฝ่ายเสียหาย?
ก่อนจะ “ยึดเป็นแกนกลาง” ในการถกเถียงหาทางแก้ไข
ในการดีเบต หนึ่งในวิธีสร้างผู้ชนะคือการเป็นฝ่ายเปิดหยิบยก Red Herring ฝั่งตรงข้ามขึ้นมา แล้วลงมืออธิบายอย่างเจาะลึก (Deliberately justify) ว่ามันไม่เกี่ยวข้อง-ไม่สำคัญ-ไม่ make sense อย่างไร? นอกจากจะทำให้อีกฝ่ายดูแย่และกลวงทางตรรกะแล้ว ยังทำให้คุณดูเป็นผู้ชนะ มีเหตุมีผลโดยปริยาย
ในบางบริบทที่เวลามีจำกัด เช่น ไม่กี่ชั่วโมงก่อนอภิปรายทางการเมือง เราต้องไม่ให้ความสำคัญ “ไม่ฉาย Spotlight” ไปยัง Red Herring ที่มักถูกปล่อยออกมา เพิกเฉย / มองข้าม / ตัดบทจบ…โดยเฉพาะสื่อมวลชนที่มีอิทธิพลต่อความคิดคนหมู่มาก
เมื่อรู้เท่าทัน Red Herring แล้ว ต่อไปนี้ไม่ว่าใครก็มาหลอกล่อเบี่ยงประเด็นอย่างแนบเนียนไม่ได้อีกต่อไป…พร้อมพูดคุยตรงเข้าประเด็น นำปัญหามาถกเถียง สู่ทางออกร่วมกันที่ดีที่สุด
.
ทำ “แบบประเมินอาชีพ” จาก CareerVisa เพื่อค้นหาอาชีพที่ใช่ งานที่ชอบ…จะได้มีความสุขในการทำงานทุกๆ วัน >>> https://www.careervisaassessment.com/five-shades-assessment-th/
ยังไม่รู้จะหางานอะไรดี? รีบเข้าไปที่ >>> www.careervisaassessment.com
ทำ Resume แบบมืออาชีพได้ง่ายๆ ที่ >>> https://myrightcareer.net/
อ้างอิง