การระบาดของโควิด-19 ปีที่แล้ว ได้บังคับให้ธุรกิจและผู้คนทั่วโลกเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่างชนิดชั่วข้ามคืน ซึ่งมีการเปลี่ยนพฤติกรรมอยู่อย่างหนึ่งที่ก่อร่างสร้างตัวในปี 2020 ที่ผ่านมา และเริ่มสุกงอมเห็นเป็นรูปธรรมชัดเจนในปี 2021 นี้แล้ว!
การเปลี่ยนแปลงนั้นคือเทรนด์ “The Great Dispersion” การระบาดของสินค้า-บริการ ที่ ‘ส่งตรง’ ถึงมือผู้บริโภค กำจัดตัวกลาง ลดต้นทุน ลดแรงต้านให้เหลือน้อยที่สุด ผู้บริโภคสามารถค้นหาและได้รับสินค้าอย่างรวดเร็วที่สุดไม่ว่าอยู่ที่ไหนก็ตาม
(คำนี้ถูกเรียกครั้งแรกโดยศาสตราจารย์ Scott Galloway จากโรงเรียนธุรกิจแห่ง New York University…คนนี้ถือเป็นบุคคลที่มีเกียรติและได้รับความน่าเชื่อถือจากผู้บริหารชั้นนำในแวดวงธุรกิจ)
เราลองมาสำรวจ The Great Dispersion ในเรื่องต่างๆ กัน…
Work From Anywhere
การกระจายตัวที่รุนแรงที่สุดซึ่งเปลี่ยนพฤติกรรมเราชั่วข้ามคืน คือ เรื่องของ “การทำงาน” ออฟฟิศให้เช่ามีความต้องการน้อยลงมาก เพราะผู้คน Work From Home ทำงานที่บ้าน(และที่ไหนๆ ก็ได้)
เดือนตุลาคม ปี 2020 สัดส่วนพนักงานในเมืองใหญ่ของอเมริกาที่ทำงานแบบ Work From Home
New York 88%
Chicago 82%
Los Angeles 68%
นอกจากนี้ บริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่เช่น Google, Facebook, Twitter, Amazon ยังมีนโยบายให้พนักงาน ‘ทำงานจากที่ไหนก็ได้’ โดยไม่จำเป็นต้องเข้าออฟฟิศหรือเข้ามาที่ HQ เสมอไป ซึ่งจะว่าไป…ได้กลายเป็น ‘เรื่องปกติ’ ของหลายบริษัทในโลกนี้ไปแล้ว
พนักงานเหล่านี้ก็ ‘กระจายตัว’ ไปทำงานตามที่ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นบ้านตัวเอง / ร้านกาแฟ / co-working space / หรือแม้แต่สำนักงานย่อยของบริษัทเอง โดยอาศัยเทคโนโลยีการสื่อสารเข้ามาช่วย
เมื่อทำงานจากที่บ้าน จึงต้องอาศัยเทคโนโลยีการสื่อสารเข้ามาช่วย นี่คือช่วงเวลาโตระเบิดของบริษัทที่ทำธุรกิจด้านนี้ เช่น ZOOM แพลตฟอร์มประชุมทางไกล หรือ Slack แพลตฟอร์มที่เหมาะกับแช็ตคุยเรื่องงาน
Spend From Home
พฤติกรรม Work From Home ยังสอดคล้องกับ “Spend From Home” หรือการจ่ายเงินบริโภคจากที่บ้าน
สินค้า-บริการที่เกี่ยวกับการใช้ชีวิตใน “บ้าน” พบการเติบโตที่สูงมาก ส่วนหนึ่งเพราะคนใช้ชีวิตอยู่บ้านมากขึ้น และ ค่าใช้จ่ายด้าน ‘การเดินทาง’ ลดน้อยลง(บางคนเหลือ 0) คนจึงมีเงินเก็บมากขึ้นมาลงกับเครื่องใช้ในบ้าน
ตัวอย่างการเติบโตของบางสินค้าในไทย ช่วงไตรมาสที่ 1 ปี 2020 เทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีที่ผ่านมา
เตาอบ-เตาแก๊ส 345%
ข้าวสารอาหารแห้ง 387%
เบเกอรี่ของหวาน 712%
ตู้แช่ไวน์ 909%
เครื่องพิมพ์ 1,403%
การเติบโตของช็อปปิ้งออนไลน์ไปในทางเดียวกับการเติบโตของ E-commerce เจ้าใหญ่ๆ อย่าง Shopee และ Lazada … รวมถึงการกระจายตัวของ “อาหาร” นี่คือช่วงเวลาโตระเบิดของธุรกิจ Food Delivery ไม่ว่าจะเป็น GrabFood / foodpanda / LINE MAN
Health & Well-Beings
นอกจากนี้ เมื่อคนอยู่บ้านกันมากขึ้น หลีกเลี่ยงพบปะกันให้น้อยลง พฤติกรรมด้าน “สุขภาพ” ก็เปลี่ยนไป ตลาดยิมฟิตเนสในอเมริกาถดถอยลงถึง 13% ในปี 2020 ที่ผ่านมา และคาดการณ์ว่าอาจจะตกต่ำลงไปถึง 30% ในปี 2021 นี้
Walmart กำลังพิจารณาทำ “คลินิก” และบริการทางการแพทย์ภายในสาขาของตน ด้วยพื้นที่ขนาดกว้างใหญ่ไพศาลและสาขาแผ่ขยายทั่วสหรัฐอเมริกา สาขาของ Walmart มีรัศมีครอบคลุมพื้นที่ที่คนอยู่อาศัยมากกว่าโรงพยาบาลซะอีก!
Virtual Business Operations
อันที่จริง เมื่อคนไม่จำเป็นต้องมาเจอกันต่อหน้า เกิดสิ่งที่เรียกว่า “การดำเนินธุรกิจแบบเสมือนจริงผ่านโลกออนไลน์” หรือ Virtual Business Operations (VBO)
เดี๋ยวนี้เราเริ่มเห็น
- ‘ครูสอนโยคะ’ เปิดรับสอนตัวต่อตัว-กลุ่มแบบออนไลน์
- ‘เชฟเบเกอรี่’ ที่เปิดคลาสสอนทำครัวซองต์ออนไลน์
- ‘จิตแพทย์’ ที่ให้ปรึกษาแก่ผู้ป่วยผ่านแพลตฟอร์มประชุมทางไกล
…VBO จะยิ่ง ‘สอดแทรก’ ลงไปในทุกมิติของหลายอาชีพในอนาคตอันใกล้
รู้หรือไม่? CareerVisa ก็มีให้คำแนะแนวอาชีพแบบออนไลน์เช่นกัน
นอกจากนี้ยังมี “แบบประเมินอาชีพ” ที่ช่วยให้คุณรู้จักตัวเองและพบกับสายอาชีพที่ต้องการจริงๆ
.
Education
ด้านการศึกษาในระบบ จำนวนนักเรียนนานาชาติที่ไปศึกษาต่อต่างประเทศจะลดน้อยลงเพราะพิษจากโควิด-19 และมาตรการจำกัดการเดินทาง เช่น กลางปี 2020 British Council ออกมาประกาศว่าตัวเลขนักเรียนต่างชาติระดับชั้นมหาวิทยาลัยในประเทศอังกฤษลดลงไปแล้วกว่า 12% สูญเงินกว่า 460 ล้านปอนด์
อย่างไรก็ตาม หลายมหาวิทยาลัยได้มีการปรับตัวขนานใหญ่ โดยเปิดหลักสูตรออนไลน์ให้นักศึกษาสามารถเรียนได้ “ฟรีๆ” โดยไม่ต้องสอบเข้า! เช่น
Massive Open Online Courses (MOOCs) ของ Stanford University
OpenCourseWare (OCW) ของมหาวิทยาลัย MIT
และอีกหลายมหาวิทยาลัยชั้นนำของโลกที่ริเริ่มกัน
อย่างไรก็ตาม นี่เป็นโอกาสทองของบรรดา EdTech Startups
ณ เดือนมกราคมปี 2021 โลกเรามี “EdTech Unicorn” (Startup ด้านการศึกษาที่มีมูลค่าบริษัทมากกว่า 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ) อยู่ที่ 19 บริษัท รวมมูลค่าบริษัทกว่า 64,000 ล้านดอลล่าร์สหรัฐ
สตาร์ทอัพเหล่านี้กำลังเร่งพัฒนาสินค้าและบริการเพื่อช่วงชิงเป้าหมายกลุ่มนี้ เพื่อเข้าสู่ระบบการศึกษาในระบบ รวมถึงพฤติกรรมคนที่หันมาเรียนออนไลน์เพิ่มขึ้น
.
The Great Opportunities?
นี่เป็นเพียงตัวอย่างบางส่วนของ The Great Dispersion ซึ่งได้มาเยือนโลกเราแล้ว
ไม่มียุคไหนในประวัติศาสตร์มนุษยชาติที่สินค้า-บริการจะกระจายตัวไปสู่ทุกหน-ทุกแห่ง-ทุกที่-ทุกเวลา ในปริมาณที่มหาศาลเท่ายุคนี้…และแนวโน้มมีแต่จะยิ่งเพิ่มขึ้น!
(อนาคตเราอาจนั่งอยู่บ้านและสามารถดูหนังฮอลลีวู้ดฟอร์มยักษ์ออกใหม่ผ่าน Netflix เป็นที่แรกก็เป็นได้)
คำถามต่อไปคือ…ในฐานะผู้นำองค์กร เราจะปรับสินค้า-บริการให้ตอบโจทย์พฤติกรรมผู้บริโภค(ที่เปลี่ยนไปแล้ว) ได้อย่างไร? เราจะฉกฉวยโอกาสนี้ยังไงได้บ้าง?
ดังคำกล่าวที่ว่า… “ในทุกวิกฤติย่อมมีโอกาสเสมอ”
.
สร้างโอกาสง่ายๆ ด้วยการทำ “แบบประเมินอาชีพ” จาก CareerVisa เพื่อค้นหาตัวเองและสายอาชีพที่ชอบสุดๆ พร้อมมีความสุขในการทำงานทุกๆ วัน >>> https://www.careervisaassessment.com/five-shades-assessment-th/
อ้างอิง
- https://www.profgalloway.com/2021-predictions-person-of-the-year?fbclid=IwAR36Ro0j5rwjvZvigwUVHdlB8TumvuQCEVjjMHAmoCQi_P2FD0ewXp0sT6E
- https://www.afr.com/chanticleer/why-investors-need-to-consider-the-great-dispersion-20210104-p56rl7
- https://dramseymod.medium.com/the-great-dispersion-of-2021-were-past-globalization-digitization-e61687e2154c
- https://www.holoniq.com/edtech-unicorns/
- https://www.g-able.com/digital-review/virtual-work-mit-vision/
- https://www.theguardian.com/education/2020/jun/08/universities-face-460m-loss-from-expected-drop-in-east-asian-students-coronavirus