เหล่าอาสาสมัครช่วยหาเตียงให้ผู้ป่วยโควิด-19 ทำงานเพราะอุดมการณ์ พอมีคนจ่ายเงินให้ รู้สึกโกรธ ผู้ปกครองจ่ายค่าปรับการมารับลูกที่โรงเรียนสาย ปรากฎว่ายิ่งมาสายเข้าไปใหญ่ ชาวบ้านที่สวิตเซอร์แลนด์ปฏิเสธข้อเสนอของภาครัฐที่ยื่นเงินให้ แลกกับการตั้งพื้นที่ทิ้งกากกัมมันตรังสี ผู้คนจำนวนมากคิดว่าเงินคือแรงจูงใจสูงสุด (Ultimate Motivation) ยิ่งมาก…ยิ่งดี แต่เรื่องบางเรื่อง “เงิน” เป็นแรงจูงใจชั้นดี…แต่เป็นได้ถึงแค่จุดหนึ่ง เมื่อเกินจุดนั้นไปแล้ว เงินจะให้ผลลัพธ์ตรงกันข้าม และแรงจูงใจจะมลายหายไปในที่สุด นี่คือสิ่งที่เรียกว่า “Motivation Crowding” Motivation Crowding เงินไม่ได้ซื้อได้ทุกอย่าง Motivation Crowding เป็นภาวะที่แรงจูงใจที่เป็นตัวเงินเข้ามาทำลายแรงจูงใจอื่นๆ ที่ดีไปจนหมด กล่าวคือ ในบางเรื่อง…คนเราแค่ต้องการทำสิ่งที่ดีงามออกมาจากหัวใจอย่างบริสุทธิ์โดยไม่หวังผลตอบแทน แต่พอมีการ “ให้เงิน” เกิดขึ้น แรงจูงใจที่อยากทำดีนั้นก็ลดฮวบทันที กล่าวได้ว่า…”เงินตบหน้าความตั้งใจดีๆ ที่เรามี” ซึ่ง Motivation Crowding จะไปกระทบความสัมพันธ์-ด้อยค่าทางจิตใจ จนมิตรภาพทางธุรกิจและชีวิตส่วนตัวอาจสั่นคลอนได้ “ทันที” เช่น คุณไปงานปาร์ตี้ขึ้นบ้านใหม่ของเพื่อนสนิท เพื่อนคุณทำอาหารใหญ่โตเลี้ยงแขกทุกคน แต่ก่อนจากลา…คุณกลับมอบเงินใส่ซองเป็นค่าอาหารให้ ต้องไม่ลืมว่า…มนุษย์มีสิ่งที่เหนือกว่าเงินเป็นแรงจูงใจเสมอ ทำไมเราถึงรู้สึกแบบนี้? ในอดีตกาล มนุษย์อยู่อาศัยกันเป็นเผ่า (และยังไม่ได้ประดิษฐ์เงิน) ทุกคนต่างต้องช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกันเพื่อความอยู่รอด กระบวนการวิวัฒนาการจึงหล่อหลอมให้มนุษย์ทุกคนมี “แรงจูงใจภายใน” (Intrinsic […]
