Survivorship Bias: ผู้ประสบความสำเร็จที่เห็นอาจเป็นแค่ยอดภูเขาน้ำแข็ง

Mark Zuckerberg เป็น Billionaire ตั้งแต่อายุ 23 ปีจากการก่อตั้ง Facebook
J.K. Rowling เป็นนักเขียนที่รวยที่สุดในโลกจากการให้กำเนิด Harry Potter
เทรนด์ครัวซองต์บูม ยอดขายมาไม่หยุด กำไรโตระเบิด ใช้เงินแทบไม่ทัน

ถ้าคุณกำลังรู้สึกหวือหวา ตื่นเต้น และเริ่มอยากลงมือทำในธุรกิจที่ได้ยิน…ช้าก่อน คุณอาจกำลังติดกับดักที่เรียกว่า “Survivorship Bias”

Survivorship Bias คืออะไร?

Survivorship Bias คือการที่เราได้ยินเรื่องราวธุรกิจที่ประสบความสำเร็จจนอยากที่จะกระโดดเข้าไปทำ โดยหารู้ไม่ว่า สิ่งที่เห็นตรงหน้าอาจเป็นแค่ “ยอดภูเขาน้ำแข็ง” เล็กๆ เสี้ยวเดียว (คนที่สำเร็จ) ที่ใต้มหาสมุทรเต็มไปด้วยซากปรักหักพังทับถมกันเป็นฐานภูเขา (คนที่ล้มเหลว)

ในทุกสมรภูมิ “ผู้เสียชีวิต” มีจำนวนมากกว่า “ผู้รอดชีวิต” แบบเทียบกันไม่ติด แต่ผู้รอดชีวิตที่กลับมาเฉลิมฉลองในเมือง “เห็นได้ชัดเจน” (Visible) กว่าผู้เสียชีวิตที่ถูกทิ้งไว้ในสนามรบ

ในโลกธุรกิจก็เช่นกัน บริษัทที่สำเร็จจะถูกโปรโมทพูดถึงไปทั่วโลก ข่าวตีพิมพ์ สื่อสัมภาษณ์ ถูกใช้เป็นโมเดลเพื่อการเรียนรู้ CEO ถูกเชิญไปพูดเสวนาสร้างแรงบันดาลใจ…เหล่านี้ทำให้เราเกิดภาพลวงตา จนประเมินความสำเร็จสูงเกินจริง ว่าถ้าเรา ‘ทำตาม’ เค้า ก็คงสำเร็จได้ไม่ยาก

ใต้ภูเขาน้ำแข็ง

แต่ความจริงอีกด้านอาจเป็นเรื่องราวที่ไม่อภิรมย์นัก

Startup เกิดใหม่กว่า 90% ล้มเหลว
มีเพียง 50% ที่ยืนหยัดได้ถึง 5 ปี
และมีเพียง 33% ที่อยู่ได้นานถึง 10 ปี

ขณะที่

20% ของบริษัทเปิดใหม่เจ๊งใน 2 ปีแรก
45% ของบริษัทเปิดใหม่เจ๊งใน 5 ปีแรก
65% ของบริษัทเปิดใหม่เจ๊งใน 10 ปีแรก
มีบริษัทเปิดใหม่เพียง 25% จากทั้งหมด ที่ยืนหยัดได้นานถึง 15 ปี

นี่คือสถิติจาก Bureau of Labor Statistics ของสหรัฐอเมริกา และตัวเลขเหล่านี้ “แทบจะคงที่” มาตั้งแต่ช่วงปี 1990s

ความสำเร็จระดับพลิกโลกของ Facebook ทำให้ผู้ประกอบการหลายคนกระโดดเข้าวงการแอปและโซเชียลมีเดีย แต่น้อยรายที่จะไปถึงฝั่งฝัน

Yik Yak ที่มีจุดเริ่มต้นในหมู่นักศึกษามหาลัยฯ เหมือน Facebook ก็ไปไม่รอด
Yo ที่สร้างกระแสแค่ช่วงแรก ก่อนจะดับสนิท
Chatroulette ที่เกือบจะปังแบบ YouTube ล้มครืนกลางคันซะก่อน
Hi5 ที่เราเคยเล่นกันสมัยก่อน ก็จากไปตามกาลเวลา
แม้แต่ Friendster ผู้บุกเบิกที่มาก่อน Facebook ก็ปิดตัวไป

วงการหนังสือก็ไม่ต่างกัน

Dan Brown นักเขียนนวนิยายด้านสืบสวนสอบสวนชื่อดังของโลก ทำเงินได้ปีละกว่า 20 ล้านเหรียญสหรัฐ
Stephen King ราชานวนิยายสยองขวัญ ทำเงินได้ปีละเกือบ 30 ล้านเหรียญสหรัฐ
J.K. Rowling ขึ้นแท่นนักเขียนระดับ Billionaire คนแรกของโลกด้วยการให้กำเนิด Harry Potter

แต่นักเขียนที่เราคุ้นเคยเหล่านี้เป็นเหมือนยอดภูเขาน้ำแข็งที่โผล่ขึ้นมาเพียงเสี้ยวเดียว ส่วนใต้มหาสมุทรคือเหล่านักเขียนที่ผลงานถูกฝุ่นจับบนหิ้งชั้นหนังสือ / ยังเป็นต้นฉบับที่ไม่เสร็จในไฟล์คอม / หรือแม้แต่ภาพความฝันที่อยู่แค่ในหัว

สถานการณ์เป็นมานานแล้ว Nielsen Bookscan เผยผลรายงานในปี 2004 ที่ได้ทำการติดตามหนังสือ 1.2 ล้านปก ในจำนวนนี้มีเพียง 25,000 ปก (คิดเป็นแค่ 2%) ที่ขายได้มากกว่า 5,000 เล่ม โดยหนังสือส่วนใหญ่ขายได้เฉลี่ยเพียง 500 เล่มเท่านั้นเอง

แต่เวลาเราเห็นคนสำเร็จ 1 คน เรามักลืมมองไปว่า โอกาสที่จะสำเร็จยิ่งใหญ่ขนาดนั้น…บางทีมันริบหรี่เหลือเกิน

เราได้เรียนรู้อะไรจากเรื่องนี้?

อย่าหวือหวากับเรื่องราวที่เห็นแค่เปลือกนอกหรือได้ยินมา ให้ลองศึกษาเชิงลึกดูก่อน หาข้อมูลที่เป็นตัวเลขมาช่วยยืนยัน มองหาข้อเสีย-จุดอ่อน มองหาเรื่องราวที่ไม่ถูกเปิดเผยต่อสาธารณะ

ให้ค้นหา “ความจริง” อย่างตรงไปตรงมา มันอาจไม่ถูกใจคุณนัก อาจต้องลงแรงลงเงินในการขุดค้นหา แต่คุณจะได้รู้ความจริงอีกด้าน

เพราะเราอยู่ในโลกที่คลั่งไคล้ความสำเร็จ “ความสำเร็จถูกประกาศ-ความล้มเหลวถูกซ่อนไว้ใต้พรม” นี่คือธรรมชาติของโลกธุรกิจ (และธรรมชาติของมนุษย์)

และถ้าเป็นไปได้ ลองหาเวลาแวะไปเยี่ยมเยียนสุสาน ไปพูดคุยกับคนที่ล้มเหลวดูบ้าง ว่ามีปัจจัยเงื่อนไขอะไรที่ทำให้เค้าไปไม่ถึงฝัน เรารู้ดีว่ามีคน “เก่ง” หลายคนที่ไม่ได้มีความสามารถด้อยไปกว่าเราเลย แต่เค้าเพียงไปไม่ถึงฝันเพราะข้อจำกัด / จังหวะเวลา / หรือปัจจัยภายนอกที่ไม่มีใครคาดคิด

ดังที่ผู้บริหารหลายคนกล่าวว่า “ความล้มเหลว…มอบบทเรียนที่มีค่ามากกว่าความสำเร็จเสียอีก”

ทำ “แบบประเมินอาชีพ” จาก CareerVisa เพื่อค้นหาอาชีพที่ใช่ งานที่ชอบ พร้อมมีความสุขในการทำงานในทุกๆ วัน >>> https://www.careervisaassessment.com/five-shades-assessment-th/

ยังไม่รู้จะหางานอะไรดี? รีบเข้าไปที่ >>> www.careervisaassessment.com

ทำ Resume แบบมืออาชีพได้ง่ายๆ ที่ >>> https://myrightcareer.net/

อ้างอิง